Тас.мн сайт Анагаах ухааны доктор, их эмч Ү.Байгалмаатай хамтран цуврал зөвлөгөө, ярилцлагуудыг хүргэж байгаа билээ. Бид энэ удаа “Эрүүл энх урт наслахын нууц”- номноос “Хүний биеийн өвөрмөц чанарын тухай” мэдээллийг хүргэж байна.
Хүний биеийн өвөрмөц чанарын тухай
Та бол хэзээ ч давтагдашгүй нэгэнертөнц.
Яагаад гэдгийг мэдье гэвэл хүнийбиеийн өвөрмөц чанарын тухай мэдэххэрэгтэй.
Хүн бүрийн бие бялдар, мах мариа, ойухаан, биеийнхөдөлгөөн, өнгө зүс, занааш зэрэг нь харилцан адилгүйтустусдаа өвөрмөц онцлогтой өөр өөрбайдаг. Өөрөөрхэлбэл бие махбодынтөрөлх чанарыг биеийн өвөрмөц чанаргэнэ.
Монголын тэжээхүйн ухааны онолынүүднээс энэтухай “Онолын үндэс”-т “…дусал, цус умайд оршиж, идээнхийгээдявдал мөрөөр гэм болсноос хүмүүниймөн чанар 7 зүйл болно” гэжээ. Өөрөөрхэлбэл эцэг эхийн биеийнөвөрмөцчанарын удамшил, хөврөлийнбойжилтын явцадэхийн хэрэглэсэнидээ, ундаа, амьдралын нөхцөл, дадалзаншил, орчин ахуйн нөхцөлтэйхолбоотой долоонзүйлийн мөн чанарилэрдэг байна.
* Хүний бие махбодыг өвөрмөцчанараар нь:
– Хийн өвөрмөц чанартан
– Шарын өвөрмөц чанартан
– Бадганы өвөрмөц чанартан
– Хий, шар хавсарсан өвөрмөц чанартан
– Хий, бадган хавсарсан өвөрмөцчанартан
– Бадган, шар хавсарсан өвөрмөцчанартан
– Хурмалын хавсарсан өвөрмөцчанартан гэж 7 ангилдаг.
“Хөх биндэрьяа”-д “Хүний мөн чанарын7 зүйлийг хоорондхарьцуулбаасерөнхийдөө сүүл сүүлийнх нь сайнбөгөөдурьдах нь бүх талаараа бүрэн бусбайдаг. Өөрөөр хэлбэлхавсарсан ньдангаасаа сайн, хурмал ньхавсарснаасаасайн гэвч бүгдээрээ иймхэмээн баталж чадахгүй” гэжзаасанбайдаг билээ.
Түүхэн цаг хугацааны эрхээр бид ёсзаншлаасаахөндийрөн хий, шар, бадганхэмээх хэллэгээ хэрэглэхгүйудсан тулхуучин хэллэг хоцрогдсон юм хэмээнсэтгэж, эмзэглэн болгоомжлох болсонболовч ухаант өвөгдээдсийн буянаар ортас мартагдсангүйуламжлагдсаарбайсан нь манай ардтүмний дунд тархсан үг хэллэгээсүзэхэдхүний биеийн өвөрмөц махбодын тухайихээхэнмэдлэгтэй байсан нь харагддаг.
Тухайлбал:
Эрдэм ном гэсээр эсвэл сэтгэлийншаналгаатай их удаанявснаас туржэцсэн, хоол ундгүй явсаар нойргүйболсонцонхигор царайтай, ууруцаартай сэтгэл гутруу болсонэсвэл хэтхөөрөлхүү болж үг яриа нь олширсон, тогтворгүйгүйж харайх хэн нэгнийг “өөбүр хийрхчихэж”, “хий ньхөдөлчхөж”,” битгий хийрхээд бай” зэргээр хэлж, ярьж, эмчилж сувилж байх нь харагддагбөгөөд ийм хүмүүстхонины махтай шөлхийж, сүүлэн тосоор тосолжбүлээншимт засал хийж чих, хамараманд нь шар тос түрхэжөгөхөд сайханунтаж амарч хийг нь дарж өгдөг билээ.
Харин их уур омогтой нэгнийг “Ихшартай хүн”, “Шар мууршартай шарсанмах амттай” хэмээн хошигнож, архиуугаад шар нь хөөрсөн нэгийгээ“шартсан” хэмээн цагаанбудааны зутаншөл, бантан зэрэг сэрүүнзүйлийгидүүлэхийг эрхэмлэдэг байжээ.
Гэтэл их унтаж идэж, таргалсан, хөдөлгөөн багатайнэгнийг нь“бадгандаа баригдаад хөдөлж ч чадахаабайждээ сайн хөдөлгөж хөлөртөл ажилхийлгэ” гэж байжээ.
Эртний уламжлал заншлаар монголынухаант өвөг дээдэсмаань хүүхдээ 18 насхүрэхээр нэртэй оточ, маарамбадээраваачин төрөлхийн махбодыг ньтодорхойлуулж өөртнь хэлж өгөн насантуршдаа мартахгүй явахыгчандланзахидаг байсан нь ихээхэнучиртай. Учир нь хэдийгээрнасныонцлог, цаг уур, зан заншил, өвчнийэрхээр махбодөөрчлөгдөх боловчүндсэн төрөлх махбоддоо түшиглэнидээундаа явдал мөрөө тохируулахаас гаднасуурьоношилгоо, эмчилгээ, урьдчилансэргийлэх зэргийг хийдэгбилээ. Энэтухай эртний ном сударт ихээхэндурдсанбайдаг.
Тухайлбал: Сүнбэ хамба Ишбалжирын“Рашааны цагааншүүдэр” хэмээхбүтээлд “Хий, шар хавсарсандшимтэйсэрүүнийг хавсруулах, бадган, шар хавсарсанд хөнгөнсэрүүнийгхавсруулах, бадган, хий хавсарсандбүлээншимтэйг хавсруулах, хурмалдсэрүүн, шимтэй хөнгөнийгхавсруулантус тус засах хэрэгтэй” хэмээн заасанбайдаг.
Эртний Грекийн гүн ухаантан Гиппократ(МЭӨ 460-377), Римийн алдарт эмчГален нар тухайн үед баримталжбайсаншингэний онолд тулгуурлан сэтгэлсудлалынталаар илүүхэн судлаадхолерик, сангвиник, флегматик, меланхолик гэж ангилдаг дөрвөнтемпераментын тухайонолын суурийгтавьсан бол оросын нэртэрдэмтэнИ.П.Павлов дээд мэдрэлийнүйл ажиллагааны талаарсудалгааявуулж дөрвөн үндсэн хэлбэрийгтогтоосон нь ихөргөн хэрэглэгдсээриржээ. Энэ нь холерик, сангвиник, флегматик, меланхолик зан араншинюм.
Миний ажиглалтаар эдгээрараншингийн холерикавирараншинтай хүн нь манай хиймахбодын өвөрмөцчанартантай дүйхбөгөөд сангвиник авир араншинтайхүннь шарын өвөрмөц чанартантайдүйж, флегматик ньбадган махбодынөвөрмөц чанартай дүйх юм. Эдгээрнэртэрдэмтний тухайн үедтодорхойлсон занараншингийнхэлбэрүүдийг одоо хүртэлихэнх орнуудад ялангуяа сэтгэлсудлалталаас нь ихээхэн судлан зөвлөгөө өгөххэмжээндхэрэглэсэн хэвээрээ байна.
Энэ нь манай тэжээхүй ухааны онолыгхүлээнзөвшөөрсөнтэй үндэс язгуур нэгболовч манай тэжээхүйухаан нь энэхүүхүн тус бүрийн өвөрмөц онцлогийгдолооболгон нарийвчлан хувааснаасгадна тухайн онцлогбүхэнд тулгуурланидээ ундаа, явдал мөр, эмчилгээ, оношилгоо, өвчнөөс урьдчилансэргийлэх ёсыг нарийнсудалж түүнийарга замыг зааж өгсөнбайдгаараагайхалтай агуу нь харагддаг.
Чухамхүү энэ талаарх ойлголтыг бага ч болов танинмэдүүлэхийг хүсч байгаабилээ. Та энэ бүлгээс: Таөөрийгөөойлгосноор бусдыг хэрхэн ойлгох вэ? Чамайгдавтагдашгүй болоход юунөлөөлөв? Яагаад би тэрүүншиг биш, ийм болчихдог байна аа? гэдгийгмэдэжчадсанаар өөрийн дотор хүнээтанин мэдэрч, өөрийнонцлог чанараахөгжүүлж бусадтай эвлэрэнзохицожчадах юм.
Учир нь хүн бүрийн өөр өөрийн онцлогчанар, авьяас, чадвар, эрдэм мэдлэгзэрэг нь бусдаасаа онцгой байдагтулэнэ давуу тал дээрээ хүний дээдэд хүрэхболомжтойбайдгийг анхаарах ёстой.
Үнэндээ хүн бүр л сайн хүн байхыгхүсдэг шүү дээ. Ийнхүүхүн бүр эцэгэхийн биеийн өвөрмөц чанарынудамшил, хөврөлийн бойжилтын явцадэхийн хэрэглэсэн идээ, ундаа, амьдралын нөхцөл, дадал заншил, орчин ахуйннөхцөлтэй холбоотой хүнийбие махбодын өвөрмөц чанарнь өөрбайх бөгөөд хүн бүр өөр өөр махбодтойбуюу хүнбүр адилгүй байдаг ажээ.
Эх сурвалж: “Эрүүл энх уртнаслахыннууц” номоос
